EXPERTISE:
Dit vindt Joke ervan!
Sinds twee jaar worden er bij Amerpoort jaarlijks ‘Dit vind ik ervan!’ gesprekken gevoerd. Dit is een gesprek tussen cliënt en begeleider. Of tussen begeleider en familielid of naaste, waarin je tijdens het gesprek onderzoekt wat de cliënt belangrijk vindt. Over wat er goed gaat in je leven of dat je dingen wilt veranderen. Hoe voer je zo’n gesprek en wat levert het op?
Tekst: Jantine Willemsen / fotografie: Ineke Oostveen
De 75-jarige Joke Voortman woont sinds 8 maanden aan de Louis Armstronglaan. Joke vond het gelijk goed dat ik voor Amerzine aanhaakte bij haar ‘Dit vind ik ervan!’ gesprek met Marloes Vink. Zij is coördinerend begeleider op deze locatie voor ouder wordende cliënten. Thema’s
Eerst zoeken we een rustige plek op voor het gesprek. Marloes installeert zich met laptop op Jokes kamer bij het raam, dat op een kier staat voor de nodige ventilatie. Ze begint het gesprek: “Wil je alles in een keer bespreken of in stukjes? Want er zijn veel thema’s te bespreken: gevoel, lijf, familie, vrienden en kennissen, meedoen, hulp, huis, doen, kiezen en veilig voelen. Ik hoop dat je er zo eerlijk mogelijk over vertelt. Je mag alles vertellen. Ik ga het invullen op de computer.” Score
“Joke, hoe voel jij je hier?”, opent Marloes het gesprek. Joke: “Ik vind het goed gaan, alles bij elkaar. Het personeel. Het eten is altijd lekker. Waar ik eerst zat om te oefenen met mijn knie, kreeg ik groene eieren. Ik ben wel boos en verdrietig omdat ik in een rolstoel zit. Ik kon altijd heel goed lopen. Boodschappen doen, koffie drinken bij de buren. En onverwachts zit ik hier.” “Wat voor score geef je jouw gevoel? Slecht, matig, goed, top?, ” vraagt Marloes. Joke antwoordt: “Ehm, goed. Hier met een groep wonen is gezellig. In mijn eentje is niks. Dan val ik steeds in huis. En heb ik niemand om me heen. Een keer moest de politie zelfs de deur openbreken. Mijn zus is toen achter begeleid wonen aangegaan.”
Ruimte
Bij het onderwerp familie, vrienden en kennissen vertelt Joke honderduit. Familie krijgt een top beoordeling. Elke vriendin en bekende wordt besproken. Marloes geeft Joke de ruimte om iedereen langs te gaan. Want er komen zo ook veel gebeurtenissen voorbij uit Jokes leven. Over het onderwerp hulp zegt Joke niet zoveel, “Dat is goed. Fijne begeleiders.” Maar over de huiskamer heeft Joke wel ideeën: “Andere overgordijnen, want deze worden slecht. Ik vind beige wel mooi. En niet zoveel bijzettafeltjes, want we zijn hier met drie rolstoelen. We hebben wel genoeg ruimte nodig.’ En zo passeren bijna alle onderwerpen de revue, tot het tijd is voor de lunch. Invloed We nemen nog even een moment om samen terug te blikken: “Wat vond je van het gesprek, Joke?” Ze vertelt: “Ik heb dit nog nooit meegemaakt, zo’n gesprek. Nu stelt Marloes zoveel vragen. Ik vind dit wel leuker dan de korte momentjes tussendoor. En ik het ook wel als ik het er niet mee eens ben hoor, bijvoorbeeld als ik eens heel lang moet wachten.” Is een ‘Dit vind ik ervan!’ gesprek anders? Marloes: “Je neemt hier bewust de tijd voor. Natuurlijk spreek je elkaar bij het verzorgen of de lunch. Nu maak je een afspraak met je cliënt. Je zit met z’n tweeën, alles kan en mag gezegd worden. Bewoners vertellen vaak over vroeger, je komt hierdoor ook veel te weten. En cliënten beseffen hierdoor beter: je hebt invloed op je leven hier. Je kunt alles zeggen.”
Thuis
Wat doe je met de uitkomsten van het gesprek? “Het stukje waarin Joke vertelt hoe ze zich voelt, is vaak wel een momentopname. Het gaat om doorvragen en heel goed kijken naar je bewoner. En je kunt dat dan teambreed bespreken. Soms komen er begeleidingsafspraken uit. Het gaat er ook om dat bewoners zich gehoord voelen. Het is iets wat we jaarlijks invullen en waar we tussentijds op terugkomen. Bij ons heeft bijna iedereen de training gevolgd. En het helpt dat iedereen maandelijks een kantoordag heeft waarop je dit soort gesprekken kunt plannen. Je moet voor zo’n gesprek bewust de tijd voor pakken. Ik zie het niet als een ‘moetje’, omdat ik veel meer over mijn cliënten te weten kom. Zo kan ik ze meer begeleiden of verplegen. We maken er graag iets van, wat bij hén past. Zo hadden we laatst bijvoorbeeld een feestje hier met karaoke, in plaats van een dansfeest. Hier blijven mensen wonen, vaak is het hun laatste thuis. Het allerbelangrijkste is dat je je hier veilig voelt, dat je je thuis voelt.” “Ja, dat voel ik,” haakt Joke aan.
Seconden
Dan is het tijd om naar de lunch te gaan, in de gezamenlijke huiskamer. We maken eerst nog wat foto’s. Mag er eentje met het mondkapje af? Een snelle dan. Na een paar seconden gaat het mondkapje snel weer op. Want die lach op het gezicht én het goede contact, dat is waar het om gaat bij ‘Dit vind ik ervan!’ Voor meer informatie over ‘Dit vind ik ervan!’ kunt u kijken op onze website of informeren bij de begeleiding.