Aandacht geven aan wat aandacht nodig heeft
Sinds oktober 2021 vormen Marjolein Bolt en Jan-Henk Janssen samen de raad van bestuur van Amerpoort. Tijd om terug te blikken op het eerste jaar en vooruit te kijken naar de toekomst. In het gesprek gaat het al snel over de uitdagingen van Amerpoort en de gehandicaptensector. En over de kracht van Amerpoort. “Als medewerkers de wil en het geloof ergens in hebben, dan doen ze het gewoon. Dat vind ik echt super."
Tekst: Eva-Maria den Balvert / fotografie: Ineke Oostveen en Bettina Traas / illustratie: Mark van Herpen
Op 1 september 2021 startte Marjolein Bolt als voorzitter van de raad van bestuur. “Ik voel me als een vis in het water. Amerpoort is een leuke, vrolijke organisatie, met veel kleur en veel verschillen. Dat is tegelijkertijd ook uitdagend.” Jan-Henk begon op 15 oktober 2021 aan zijn eerste baan als bestuurder. “Ik rij elke keer weer met veel plezier naar Amerpoort. Een mooie, uitdagende werkomgeving bij een kleurrijke organisatie. Die diversiteit en creativiteit maakt het ook tot een uitdaging om de bedrijfsvoering wat strakker te trekken. En natuurlijk stond het eerste jaar in het teken van het programma Samen werken aan de zorg van morgen, de overstap naar een nieuwe IT-leverancier en het nieuwe elektronisch cliëntendossier ONS. Die operatie was meteen mijn eerste opdracht bij Amerpoort.” In de loop van het eerste jaar hebben de nieuwe bestuurders de organisatie goed leren kennen. Jan-Henk: “Pas geleden was ik nog in Vinkeveen. Ik was onder de indruk van de samenhang tussen de dingen die we daar doen, de eigenheid van die locaties, het Amerpoortgevoel. Ik vind het heel knap hoe de begeleiders de signalen van cliënten kunnen lezen en voelen. Het is echt een vak. Wat in het afgelopen jaar ook indruk op mij heeft gemaakt is het leven van onze cliënten. Dat is weer heel anders dan bij de sociale werkvoorziening, waar ik eerder werkte. Ik vind het ongelooflijk gaaf dat ik mijn talenten mag inzetten om vanuit mijn functie iets te betekenen voor de cliënten en dat doe ik dan ook vol overgave. ”
Marjolein: “Namen Noemen kwam ook heel erg binnen, zowel in ons eerste jaar als afgelopen november. Er ging van alles door me heen. Dat we Namen Noemen organiseren, voor de cliënten, alles wat er in hun leven gebeurt, rouw en afscheid nemen, stilstaan bij wat je verloren hebt. De aanwezigheid van de Oekraïense vluchtelingen maakte het heel speciaal. Het is ons gelukt, - medewerkers en managers - om samen met de wijk en de gemeente in no time opvang voor Oekraïense vluchtelingen met een beperking uit de grond te stampen. Ik vind dat geweldig. Dat maakt het ook heel leuk om bij Amerpoort te werken. Als onze medewerkers de wil en het geloof ergens in hebben, dan doen ze het gewoon, ze kunnen het aan. Dat vind ik echt super."
Meerjarenplan
Voor de zomervakantie van 2022 presenteerden Marjolein en Jan-Henk de 100-dagen analyse en eerste koers voor de toekomst: hun beeld van Amerpoort, de uitdagingen binnen de organisatie en de maatschappelijke ontwikkelingen. Dit najaar is die analyse uitgewerkt tot een meerjarenplan 2022-2025, getiteld Zorg voor elkaar. In hoeverre druk je als bestuurder eigenlijk je stempel op de organisatie? Marjolein: “We hebben veel invloed, maar we krijgen ook voldoende tegenspel van bijvoorbeeld de raad van toezicht, de medezeggenschap, het managementteam. Zo is het ook georganiseerd; het is nu eenmaal zo dat wij als raad van bestuur de besluiten nemen, maar die besluiten worden wel door anderen beoordeeld en gewogen. Amerpoort is in een fase waarin we, in betrekkelijk korte tijd, ons stempel wel móeten drukken. Omdat we voor ontzettend grote uitdagingen staan. Zorgvragen nemen toe en worden complexer, terwijl de arbeidsmarkt tegelijkertijd krimpt. Net als elke organisatie is het voor Amerpoort belangrijk om financieel gezond te blijven. Ik zie het als onze belangrijkste taak om Amerpoort voor te bereiden op de toekomst. Een toekomst waar we eigenlijk al met één been instaan.”
Jan-Henk vult aan: “Als raad van bestuur geven we richting en kaders mee aan de organisatie en dragen we bij aan de continuïteit van zorg in de komende jaren.”
Normen voor teams
Een belangrijke uitdaging is de balans tussen de vergoeding die Amerpoort krijgt voor de zorg, en de kosten om goede zorg aan de cliënten te leveren. In het project Normen voor teams is afgelopen jaar berekend hoe het aantal uur geleverde zorg zich verhoudt tot de zorgvraag van de cliënt. Ook zijn er normen gesteld voor de kwaliteit van zorg. Amerpoort blijkt soms te weinig en vaak te veel uren zorg te leveren. In het project Capaciteitsmanagement worden de inzet van personeel en de zorgvraag komend jaar beter op elkaar afgestemd.
Arbeidsmarkt
Een aantal aandachtspunten uit het meerjarenplan is bedoeld om de grootste uitdaging te lijf te gaan; de krappe arbeidsmarkt. Marjolein: “We komen in een periode waarin we schaarste moeten verdelen. Daar lig ik wel eens wakker van. Hoe kunnen we in de toekomst met minder mensen en misschien minder geld, toch de kwaliteit van zorg handhaven? Terwijl de zwaarte van de zorgvraag toeneemt? In die schaarste hebben we het steeds over het woord aandacht. Aandacht voor de cliënt, aandacht voor elkaar. Die zorg voor elkaar, dat is zo belangrijk. Waar je minder aandacht aan kan geven, moet je anders organiseren; met technologie, processen verbeteren, keuzes maken, samenwerken met verwanten en vrijwilligers. Ons meerjarenplan Zorg voor elkaar gaat in de kern over aandacht geven aan wat aandacht nodig heeft.” Jan-Henk: “Medewerkers helpen om goed voor elkaar te zorgen. Dat is heel belangrijk de komende jaren. Als we goed voor de medewerkers zorgen, kunnen zij goed voor de cliënt zorgen. Door nabijheid van de leidinggevende en steun vanuit de expertise en ondersteunende afdelingen creëren we ruimte bij de medewerkers voor de ontwikkeling die zij moeten doormaken om mensen met een zwaardere zorgvraag te kunnen bedienen. Dat begint met een leidinggevende die voldoende tijd heeft om daar aandacht voor te hebben.”
Expertise
Die steun voor de medewerkers komt voor een belangrijk deel van het Expertisecentrum. Amerpoort wil het aantal methodieken beperken, het behandelcentrum verstevigen en de samenwerking met Sherpa verder uitbouwen. Marjolein: “Zo willen we de allerbeste zorg en begeleiding geven. In de gehandicaptenzorg wordt nu met heel veel methodieken gewerkt. We willen bij Amerpoort met erkende interventies werken en het aantal methodieken verminderen. Zodat je ook flexmedewerkers altijd kan zeggen: zo werken we hier. Je kunt het werk zo beter verdelen en het is ook herkenbaar en veilig voor de cliënt. Verder leggen we meer focus en aandacht op speciale expertisegebieden rondom cliënten met bijkomende problematiek.”
Wat merken verwanten en cliënten eigenlijk van de toekomstplannen? Marjolein: “In de toekomst wordt de samenwerking met verwanten en vrijwilligers nog belangrijker. We kijken hoe verwanten en vrijwilligers kunnen helpen de zorg draaiende te houden. We zien dat dit bij jongere verwanten al meer vanzelfsprekend is. Mensen die op leeftijd zijn of ver weg wonen vragen we echt niet of ze komen koken. Het kan ook heel eenvoudig; als je op bezoek bent en een spelletje doet met je naaste, vraag dan ook een andere cliënt om mee te doen.” Jan-Henk: “Het is een samenspel. Bij de particuliere initiatieven zie je al bijzondere dingen gebeuren in de samenwerking tussen zorgteam en ouders. Dat kan een voorbeeld zijn.”
Ook cliënten kunnen bijdragen, vult Marjolein aan. “We zien al dat sommige cliënten het leuk vinden om een andere cliënt naar de dagbesteding te brengen. Of op een locatie te koken. Zo ben je als cliënt niet alleen ontvanger van zorg, maar draag je ook bij.”
Duurzaamheid
Het meerjarenplan loopt tot 2025. Waar staan we dan bij Amerpoort? Jan-Henk: “Dan hebben we echt een basis gelegd en stappen gezet. Bijvoorbeeld op het gebied van technologie, huisvesting, planning, duurzaamheid. Sowieso is het een proces dat ook na 2025 zal doorlopen.” Marjolein: “Tegen die tijd hebben we de samenwerking met Sherpa verder uitgebouwd. Er liggen veel kansen rondom expertise en behandeling, scholing voor de zorg aan complexe doelgroepen, investeringen in technologie. En we kunnen samen de arbeidsmarkt te lijf, wat we nu bijvoorbeeld al doen met Goed voor elkaar, de gezamenlijke opleiding voor zij-instromers.” Wat is hun droom voor de toekomst? Jan-Henk: “Een fijne werkplek voor medewerkers, ondersteund door technologie. Ondersteuning die echt bijdraagt aan die mooie werkplek voor medewerkers. Een mooie en duurzame woonomgeving voor cliënten. We zijn op groene plekken gevestigd, maar in duurzaamheid kunnen we nog een hele slag maken.” Marjolein: “Mijn droom? Een mooi leven voor de cliënten, mooi werk voor medewerkers. Zo simpel is het.”
Marjolein Bolt
Marjolein startte haar loopbaan als maatschappelijk werker in de zorg voor mensen met een beperking. Zij deed haar werkervaring op in verschillende sectoren: welzijnswerk, ouderenzorg, gemeenten, psychiatrie voor jeugdigen en diverse sectoren in de gehandicaptenzorg, waaronder de zorg voor doven en slechthorenden, forensische zorg en SGLVG-zorg. De afgelopen vijf jaar werkte Marjolein als voorzitter van de raad van bestuur bij Trajectum, een organisatie op het snijvlak van de gehandicaptensector, GGZ en forensische zorg.
“Ik wil als bestuurder graag benaderbaar zijn. Ik hoop mensen te motiveren en inspireren om bij te dragen aan die toekomst waar we met z'n allen voor staan. Ik zie altijd zowel het steuntje in de rug als het duwtje in de rug voor me, als beeld. Ga het maar doen, we staan achter je, we vertrouwen je, we steunen je ook en faciliteren je goed. En we geven je een duwtje als dat nodig is om een stapje naar voren te kunnen zetten. Dat is soms ook nodig.”
Jan-Henk Janssen
Jan-Henk startte zijn loopbaan bij de gemeente Den Haag en gemeente Arnhem. Daar heeft hij veel ervaring opgedaan in bedrijfsvoering op het gebied van ict, vastgoedbeheer en financiën. Jan-Henk was tot voor kort directeur van Laborijn (uitvoerder participatiewet) en daarvoor van Presikhaaf Bedrijven, de sociale werkvoorziening in de regio Arnhem .
“Ik wil een bestuurder zijn die enerzijds gekend is door de mensen in de zorg, medewerkers en cliënten. Tegelijkertijd iemand die richting geeft. Het is een ingewikkeld avontuur met grote hobbels. Daarin hoop ik kalmte en de samenhang te bewaren.”
Meerjarenplan
Zorg voor elkaar, zo heet het meerjarenplan 2022-2025 van Amerpoort. In het meerjarenplan staat welke uitdagingen Amerpoort ziet in de organisatie en de samenleving en wat Amerpoort de komende jaren wil bereiken. Op de website van Amerpoort vindt u het plan, samengevat in een poster en toegankelijke uitleg. De onderdelen uit het meerjarenplan worden nog verder uitgewerkt in een uitvoeringsprogramma.