Stationsweg waagt de sprong naar complexere zorg
Op de wachtlijst bij Amerpoort staat tegenwoordig een ander soort cliënten dan vroeger. Cliënten worden ouder, hebben meer medische zorg nodig, of hebben te maken met autisme, gedragsproblemen of verslaving. Dat ontdekte locatie Stationsweg in Breukelen ook toen er appartementen vrijkwamen en de locatie nieuwe cliënten kreeg voorgedragen vanuit het Klantbureau.
Tekst: Eva-Maria den Balvert / fotografie: Ineke Oostveen
Stationsweg bestaat uit de Boerderij en het Zomerhuis, gelegen op 5 minuten lopen van het centrum van Breukelen. De locatie is aan het ‘verkleuren’ naar LVB en LVB+. In gewone mensentaal: in de Boerderij wonen straks mensen met een licht tot matig verstandelijke beperking. Het kleinere Zomerhuis wordt bestemd voor mensen met een licht verstandelijke beperking en bijkomende problematiek (LVB+). Ilse Damhuis werkt sinds 2007 als begeleider bij Amerpoort en sinds oktober 2020 op de Stationsweg. “Het leukste aan mijn werk vind ik dat ik verschil kan maken voor de bewoners. Dat ik ze dingen kan uitleggen zodat het leven voor hen makkelijker en overzichtelijker wordt.”
Op deze dinsdagmiddag in maart krijgt Ilse de overdracht van haar collega Alexandra Nelemans, die dagdienst heeft gehad. Alexandra werkt nu tien maanden op de Stationsweg, nadat ze dertig jaar op Nieuwenoord begeleider was. “Het maakt niet uit of je met cliënten met een laag niveau werkt of hier, waar het om gaat is dat je van betekenis kan zijn. Ik had verwacht dat werken met de doelgroep LVB veel moeilijker zou zijn, maar ik ben door mijn ervaring al zo gewend om neutraal naar cliënten te kijken. Cliënten kunnen soms lelijke woorden gebruiken, maar achter die scheldpartij zit dat kleine mensje dat bang is, boos is en jou nodig heeft.” Terwijl in de keuken van de Boerderij de witte bonen en gehakt in tomatensaus staan te pruttelen, nemen Alexandra en Ilse door hoe het die dag met de bewoners van de Stationsweg is gegaan. Op zomaar een dag komen flinke uitdagingen voorbij. Ilse: “We weten al heel lang dat de doelgroep verandert. Als team weten we nu steeds beter wat wij nodig hebben om cliënten met complexere vragen goed te begeleiden.”
^ Locatie Stationsweg in Breukelen met links het Zomerhuis en rechts de Boerderij
Samenwerken met Fivoor
De ontwikkeling waar het team Stationsweg nu middenin zit, begon twee jaar geleden met de komst van een bewoonster die te maken had met dakloosheid en verslaving. Kon de Stationsweg haar een stabiele plek bieden? Het team van Stationsweg werkte samen met Fivoor, een zorgorganisatie voor mensen met een psychiatrische stoornis. Door die samenwerking woont deze bewoonster nu langer op één plek dan ze in heel lange tijd heeft gedaan. Zou de Stationsweg dit voor meer LVB+ cliënten kunnen doen? Manager Martijn de Winter en gedragsdeskundige Sharon Klinkhamer maakten een plan van aanpak voor de ‘verkleuring’ van de Stationsweg naar LVB en LVB+. Martijn de Winter: “Het gebouw en de kleinschaligheid waren belangrijk in de afweging om het aan te durven. In het Zomerhuis kunnen we een kleinschalige groep voor LVB+ starten. Rondom de Boerderij en het Zomerhuis ligt een grote tuin. Daar kunnen mensen even uitrazen als dat nodig is. Of lekker tuinieren als ze geen dagbesteding hebben.” Martijn legde het plan voor aan het team Stationsweg. Durfden zij het ook aan? “Een aantal medewerkers zei: sorry, dit is niks voor mij. We hebben hen gelukkig kunnen behouden voor Amerpoort, zij zijn op andere locaties gaan werken.”
llse heeft deze avond dienst met trainee coördinerend begeleider Arjan den Besten. Arjan: “Individueel is het verschil tussen LVB en LVB+ niet zo groot. Ik verwacht dat we er meer van gaan merken als er drie of vier mensen met LVB en bijkomende gedragsproblematiek binnenkomen en er een andere dynamiek ontstaat.”
^ Bewoonster Liesbeth met haar kat.
Geef me de vijf
In samenwerking met de gedragsdeskundige besloot locatie Stationsweg te gaan werken met de methodiek Geef me de vijf. Arjan: “Geef me de vijf helpt om de cliënt beter te begrijpen. Kijk naar de mens en onderzoek wat de achterliggende reden van bepaald gedrag is dat de cliënt laat zien. Waar ik voorheen wel eens probeerde om de cliënt in zijn gedrag te veranderen, stap ik nu eerder uit het conflict om zo de cliënt gelegenheid te geven om later weer in te stappen.” Ilse: “Door die scholing kunnen we nu veel methodischer werken. We tekenen bijvoorbeeld bij een begeleidingsgesprek. We leggen meer de nadruk op wat, waar, wanneer, waarom, hoe. We dachten altijd dat we duidelijk waren, maar dat blijkt toch beter te kunnen. Zo hebben we met een bewoner die vaak dezelfde vragen stelt, een afsprakenboek gemaakt. Daardoor kunnen we verwijzen naar dat boek en geven we allemaal altijd op dezelfde vraag hetzelfde antwoord.”
^ Begeleider Ilse Damhuis met bewoner Edwin.
Spannend
Toch blijft het spannend, alleen al omdat een aantal bewoners moet verhuizen van het Zomerhuis naar de Boerderij of andersom. Arjan: “Binnenkort komt een nieuwe bewoner van wie we weten dat die ons extra uitdaging zal bieden. We zijn nog maar net begonnen.” Het team van de Stationsweg draait nu nog deels op zzp’ers met kennis en ervaring in de begeleiding van LVB+. Maar het is de bedoeling dat de Stationsweg zo snel mogelijk weer een team van vaste medewerkers krijgt. Net als in elk avontuur weet je niet wat je tegenkomt en is niet alles even leuk. Hoe neem je medewerkers, verwanten en cliënten hierin mee? Martijn: “Open en eerlijk zijn, dat is het belangrijkst. Krijgen medewerkers meer te maken met agressie? Waarschijnlijk wel. Daar moet je niet omheen draaien. We hebben als team eerst de verwanten en samen met hen de cliënten geïnformeerd over deze ontwikkeling. Zo konden we goed aansluiten op elk niveau van de bewoners. Verwanten hadden veel vragen op de informatieavonden. Er komen ook nog onderwerpen aan zoals nieuwe huisregels. Die gaan we vormgeven in de nieuwe lokale cliëntenraad.”
Voorzichtig werpt Arjan een blik in de toekomst. Waar staat de Stationsweg over anderhalf jaar? “Ik hoop dat we dan een solide team hebben, in beide panden. En dat die teams soepel samenwerken, ook al verschilt de doelgroep iets. Ik hoop dat we ook een rol in de wijk kunnen spelen.” Ilse: “Ik hoop dat de bewoners zich gehoord voelen, dat dit hun plekje is, dat ze zich goed voelen. Dat alle cliënten durven te zeggen wat ze vinden, ook al hebben ze wat andere buren dan voorheen. Het komt goed. We hebben de mooiste locatie van Breukelen, wat wil je nog meer?”
