Dit vindt Tuba ervan
'We hebben dagelijks gesprekjes en praten over van alles’
Sinds 5 jaar worden er bij Amerpoort jaarlijks ‘Dit vind ik ervan!’-gesprekken gevoerd. Dit is een gesprek tussen cliënt en begeleider. Of tussen begeleider en familielid of naaste, waarin de verwant of cliënt tijdens het gesprek kan onderzoeken wat hij of zij belangrijk vindt. Over wat er goed gaat in je leven of dat je dingen wilt veranderen. Hoe voer je zo’n gesprek of gesprekjes en wat levert het op? Hierover praten we met Tuba en haar begeleider Zoë.
Tekst: Gerdien Boers / fotografie: Ineke Oostveen
^ Tuba met haar mentor Zoë.
Het interview vindt plaats in Tuba’s gezellige appartement in woongroep Carpe Diem op woonpark Nieuwenoord in Baarn. Bij Carpe Diem wonen jongvolwassenen met een matig tot licht verstandelijke beperking. Soms is er ook sprake van moeilijk verstaanbaar gedrag en/of een stoornis in het autismespectrum.
Ineke, de fotograaf is net klaar als we binnenkomen. Het interview doen we aan tafel, Tuba schenkt thee in met een koekje. Zoë, begeleider en een van Tuba’s mentoren vertelt: “Tuba wist pas sinds vanmorgen dat ze wordt geïnterviewd, anders is het te lang spannend voor haar”. Ineens klinkt er geroffel op de deur. Begeleider Desi steekt haar vrolijke hoofd om de deur. “Ik schrok, zegt Tuba”. Ik schrik ook, ik zeg: "Mijn hartslag zit in mijn keel." Desi vraagt aan Tuba: “Hoe kan ze haar hartslag naar beneden krijgen?” Tuba doet het voor, ze legt haar handen op haar buik en zegt: "goed in- en uitademen". “Juist” zeg Desi, “Veel plezier he!”. Desi trekt de deur achter zich dicht.
Gevoel
Zoë vraagt aan Tuba hoe ze het bij Carpe Diem vindt. Tuba vertelt: “Ik voel me wel goed, maar heel eerlijk, ik krijg wel veel prikkels omdat het heel druk is met alle cliënten en alle begeleiding. Ik kan niet goed resetten omdat ik hier met een grote groep woon”. "Dat vind je lastig", zegt Zoë, "maar hoe vaak heb je het leuk hier?" “Heel vaak heb ik het ook heel leuk hier. Wij gaan elk jaar met Carpe Diem op vakantie. Dan krijgt elke cliënt vijftig euro budget mee en daar mogen we leuke dingen mee doen en kopen en als het op is, is het op. En we hebben vaak uitjes: naar de kringloop in Baarn of Spakenburg of we gaan winkelen.”
Samen op zoek naar oplossingen
Zoë vertelt: “Eigenlijk praten we over bijna alles met Tuba, we hebben dagelijks gesprekjes. Daarin hebben we het over vieze tenen tot serieuze gesprekken over hoe jij je voelt. En over zakgeld en over vrienden en familie”. Tuba: “Ja en over uitjes die ik leuk vind en over douchen, dat alleen vrouwen mij mogen helpen." " En waarom is dat?", vraagt Zoë. Tuba: “Papa en ik en mama en mijn zusje en mijn familie zijn moslim en wij hebben een andere cultuur. Daarom hebben we een afspraak met papa dat alleen vrouwelijke collega’s mij helpen met douchen. Als er ’s avonds geen vrouwelijke collega is, dan komt een begeleider van Luna mij helpen”. “En soms doucht Tuba zelfstandig”, vult Zoë aan. Tuba praat verder: “Als ik zelf douche ben ik bang dat ik het niet goed doe. Dan heb ik meer stimulering nodig en met begeleiding weet ik zeker dat ik het goed doe”. Zoë: “En dan gaan we op zoek naar oplossingen. Dan bespreken we wat jij daarin fijn vindt en hoe we dat samen kunnen doen”. Tuba knikt ter bevestiging.
Zakgeld
“Tuba vraagt iedere week wel een gesprekje aan met een van haar mentoren”, vertelt Zoë. “Het gaat vaak over geld, dat is heel belangrijk in Tuba haar leven”. Tuba: “Ja, zoals morgen ga ik met Cora lunchen en leuke dingen doen en dan wil ik mijn zakgeld meenemen. Maar ik ga het niet zomaar in mijn portemonnee meenemen. Ik ga het eerst met een van mijn mentoren overleggen. Daarom zei ik net tegen Zoë: ik vind het wel fijn om zakgeld mee te nemen om leuke dingen te kopen. Anders is het weer een teleurstelling.” Zoë vertelt Tuba dat ze na het interview over het zakgeld gaan praten.
Zoë: “Als mentoren weten we ook alle drie wat de afspraken zijn”. Tuba vertelt dat ze dit fijn vindt: “het geeft mij duidelijkheid”. "We doen dat samen", vertelt Zoë: “Jij bepaalt waarover je het wil hebben, wat je belangrijk vindt. En als wij dingetjes hebben zeggen we: plan jij voor vandaag een mentorgesprekje in en hang het op je pictobord en dan kaarten wij dingen aan. En in je pictoagenda schrijven we dingen op die jij kan zien en dan kan jij daar weer mee naar een andere begeleider. Zo hebben we hele korte lijntjes met elkaar." Tuba laat haar pictoagenda zien: “We moeten er nog in opschrijven, dat ik volgende week donderdag de hele dag bij Stroensels ben”.
Zoë vertelt: “Zoals het tijdens dit interview gaat, de gesprekjes die we hebben, die hebben we elke dag met Tuba. Die dagelijkse gesprekjes schrijven we als mentoren op in een schrift en er worden dingen vastgelegd in de rapportage. Deze informatie pakken we erbij voor het invullen van het ‘Dit vind ik ervan!’-formulier. We kunnen over alle thema’s wel iets invullen en passen dat toe vanuit de rapportage en de gesprekken die we hebben."
Wat is de ervaring van cliënten?
‘Dit vind ik ervan!’ is een erkend cliëntervaringsinstrument (in de langdurige zorg) om met cliënten en verwanten in gesprek te gaan over zaken die zij belangrijk vinden. En in hoeverre de zorg- en dienstverlening hierop aansluit. ‘Dit vind ik ervan!’ wordt vaak afgekort als DVIE. Voor meer informatie over ‘Dit vind ik ervan!’ kunt u kijken op onze website of informeren bij de begeleiding